Târık Suresi 1. Ayet

“Gece çakıp görünen” şeklinde çevirdiğimiz târık, sözlükte “gece gelen, kapı çalan, şiddetle vuran” anlamlarına gelir. Yıldızlar gece görünüp gündüz kaybolduğu için onlara da târık denmiştir. Müfessirler buradaki târıkın özel bir yıldız mı yoksa genel anlamda yıldız mı olduğu konusunda farklı görüşler ileri sürmüşlerse de (bk. Zemahşerî, IV, 240-241; Şevkânî, V, 486-487) ışığı gecenin karanlığını delip yeryüzüne ulaştığı için 3. âyette bunu “delen yıldız” anlamında “en-necmü’s-sâkıb” tamlamasıyla tarif etmişlerdir. Bu tariften târıkın genel anlamda yıldız olduğu anlaşılmaktadır. Bu âyetlerde söze, göğe ve yıldıza yemin edilerek başlanmasının sebebi, 4. âyette belirtilen asıl konunun, yani insanın dünyadaki hayatının daima bir denetleyicinin, koruyucunun kontrolünde olduğu gerçeğinin önemine dikkat çekmektir. “Yıldızlarla da insanlar yollarını bulurlar” (Nahl 16:16) meâlindeki âyetin mecazi anlamından hareketle târık, “mânevî semadan gelip vicdana işleyen ve zihinlere nakşedilerek insanı içindeki ve dışındaki karanlıklardan çıkarıp aydınlatan ilâhî irşatlar” olarak da yorumlanmıştır (bk. Elmalılı, VIII, 5699). 4. âyette “gözetleyen” diye çevirdiğimiz hâfız kelimesini bazı müfessirler, “Oysa sizi gözetleyen muhafızlar, değerli yazıcılar var” (İnfitâr 82:10-11) meâlindeki âyetleri dikkate alarak “insanın yaptığı hayır ve şerri kaydeden yazıcı melekler” diye tefsir ederken (Zemahşerî, IV, 241; Elmalılı, VIII, 5701), bazıları da “Kişinin önünde ve arkasında Allah’ın emriyle onu kayıt ve koruma altına alan takipçiler vardır” (Ra‘d 13:11) âyetine dayanarak musibetlere karşı insanları koruyan muhafız melekler olarak tefsir ederler (İbn Kesîr, VIII, 396). Bununla birlikte hâfız kelimesini, “meleklerin yapıp ettiklerini de kontrol eden ve bilen, her şeyin koruyucusu (Hûd 11:57), her şeyi hakkıyla gözeten (Ahzâb 33:52) ve her şeye şahit olan (Mâide 5:117) Allah’tır” diye yorumlamak da mümkündür.

[744] Târık sûresi hakkında genel bilgi için bk. Bayraklı, KUR’ÂN TEFSÎRİ, XXI, 37.[745] Târık hakkında bilgi için bk. Bayraklı, KUR’ÂN TEFSÎRİ, XXI, 39-42.  

1- Göğe.  

Kuran'daki yeminlerin fonksiyonu için bak 89:5.  

[1] Mekke'de nazil olmuş 17 âyettir.  

(Mekke’de nazil olmuştur ve 17 ayettir. Adını, birinci ayette geçen “târık” kelimesinden alır. Tarık, geceleyin gelen, şiddetlice vuran, kapı çalan demektir. Surede geçen “târık” ise gece fazla ışık saçan yıldıza denir ve bu ışık saçan yıldız, sabahyıldızıdır. Mecazî olarak da ünlü kişiye denir. Bir edebî sanat olarak, cahiliye devri, karanlık bir geceye; o devirde gelen Hz. Peygamber de geceyi aydınlatan ve sabahı müjdeleyen sabahyıldızına benzetilmiş olabilir.)  

Mekke döneminin başlarında, Beled sûresinden sonra indirilmiştir. Adını, birinci ayetinde geçen ve Kur’an’a işâret eden “târık: parlak yıldız” kelimesinden almıştır. 17 ayettir.  

1 Târık: Bir ses işitilecek şekilde vurmak, çarpmak, demektir. Yol anlamına gelen “tarik” de aynı köktendir. Çünkü yolcular yola ayak vururlar. Bu suretle “târık” esasen tokmak vurur gibi “şiddetle vuran” demek olduğu halde daha sonra “ayak vurmak, yol tepmek” mefhumuyla örfi lügatte, “yola giden yolcu”ya isim olmuştur. Sonra bilhassa “gece gelen” manasında özelleşerek mecazen, “geceleyin gelip kapı çalan ziyaretçi” veya “gönül hoplatan ziyaretçi” anlamını ifade etmiştir. Daha sonra bu manadan genişletilerek her ne olursa olsun, “geceleyin zuhur edip göze, gönüle çarpan” her şey, hatta “hayalî suretler” için bile kullanılmıştır. Bir de “Târık” hassaten sabaha karşı doğan “sabahyıldızına” dahi denilir. Burada öncesine ve sonrasına uygun olduğu için Târık’ın bu manada kullanıldığı daha belirgindir.  

[5668] Tekil geldiği bu bağlamda hem “uzaya” hem de varlığın “en üst tabakasına” delâlet eder. [5669] et-Târık: “işittirmek için şiddetle vurmak, ses çıkarmak” anlamına tarktan. Gece gelen konuğun kapı vuruşuna et-turuk denilir. et-Târık, “gece gelip kapıyı vuran konuk” anlamına cins isimdir. Sabahı müjdelediği için sabah yıldızına da Târık adı verilmiştir. Sûrenin bütünü dikkate alındığında et-Târık’la vahyin kastedildiği görülür. Zira vahiy insanlığın zifiri gecesinde gelip sabahı müjdeleyen bir gök konuğudur. O mühürlenmemiş yüreklerin kapısını çaldığı için Târık’tır. Vahiy fiilen de bir gece (Kadir Gecesi) inmeye başlamıştır.  

(1) Tarık, “vuran” ve “gece konuğu” gibi anlamlara gelmektedir. Üçüncü âyet Tarık’ın yıldız olduğunu gösterdiğine göre, her iki anlam da bir yıldızı yahut yıldız türünü tanımlıyor olmalıdır. Modern yorumlar, daha ziyade, bu kelimeye “vuruşlu yıldız” anlamı yüklemek suretiyle, onu “pulsar” olarak göstermek eğilimindedir. Pulsarlar, süpernovalardan sonra, büyük yıldızlardan arta kalan ve Dünyanın bin trilyon katı yoğunluğa erişen, son derece güçlü bir manyetik alana sahip olan ve kendi etrafında büyük bir hızla dönen nötron yıldızlarıdır. Bu dönüşler sırasında, pulsarlar, bir deniz fenerine benzer şekilde, tıpkı nabız atışı gibi radyasyon yayar ve bir “vuruşlu yıldız” görünümü ortaya çıkarırlar.  

6067 The appeal here is to a single mystic Symbol, viz,: the Sky with its Night Visitant: and the substantive proposition is in verse 4: "There is no soul but has a protector over it". In the last Surah we considered the persecution of Allah's votaries, and how Allah protects them. Here the same theme is presented in another aspect. In the darkest sky shines out most brilliantly the light of the most brilliant star. So in the night of spiritual darkness-whether through ignorance of distress-shines the glorius star of Allah's revelation. By the same token the man of Faith and Truth has nothing to fear. Allah will protect His own. 6068 This is explained in verse 3 below. The "Star of piercing brightness" is understood by some to be the Morning Star, by others to be the planet Saturn, by others again to be Sirius, or the Pleiades or shooting stars. I think it is best to take "Star" in the collective or generic sense, for stars shine on every night in the year, and their piercing brightness is most noticeable on the darkest night.